مونوگرافی شهرستان بوکان با تکیه بر آداب و رسوم ازدواج

مونوگرافی شهرستان بوکان با تکیه بر آداب و رسوم ازدواج

چكیده

بررسی و شناخت یک فرهنگ در گرو شناخت همه عناصر آن می باشد. در هر حوزه فرهنگی ما شاهد عناصر به هم پیوسته ای در آن حوزه می باشیم. بازی و تفریحات نیز از اجزای و عناصر فرهنگ یک جامعه محسوب می شوند که با توجه به شرایط اکولوژیک و فرهنگی دارای ماهیتی جداگانه و متمایز می باشد.

مردم شناسی متناسب با رویکرد علمی خود به مطالعه بازی ها وانواع کارکردهای آن می پردازد مردم شناسی آنرا در قالب «فولکلور» و به عنوان  اجزاء هویت بخشی و کارکرد فرهنگ مورد بررسی و مطالعه قرار می دهد.

اهداف: شناخت بازیهای سنتی و معرفی بازیهای سنتی به عنوان جزئی از فرهنگ که دارای کارکردی خاص می باشند. و پی بردن به داشته‌های فرهنگی غنی کشور مان از گذشته تا به حال است.

فهرست مطالب

   عنوان                                                                                    صفحه

فصل اول: كلیات پژوهش

مقدمه: ............................................................................................... 2

1-1- بیان مسئله ................................................................................... 4

1-2- ضرورت و اهمیت موضوع .............................................................. 5

1-3- سوالات تحقیق............................................................................... 5

1-4- هدف تحقیق.................................................................................. 6

1-5- پیشینه تحقیق................................................................................. 6

1-6- روش تحقیق.................................................................................. 7

1-7- محدودیت های تحقیق....................................................................... 9

1-8- مفاهیم......................................................................................... 9

1-9- زمان و جامعه تحقیق...................................................................... 10

1-10- مكان تحقیق: جغرافیای تاریخی گرمسار............................................. 12

1-10-1-حدود و موقعیت ویژگی های طبیعی................................................ 13

1-10-2- ویژگی های جمعیتی شهرستان گرمسار........................................... 14

1-10-3- وضع سواد و وضعیت اجتماعی ................................................... 15

1-10-4- تقسیمات داخلی........................................................................ 17

1-10-5- نژاد مردم گرمسار.................................................................... 17

1-10-6- زبان و لهجه های محلی گرمساری ................................................ 18

1-10-7- مذهب مردم گرمسار................................................................. 19

1-10-8- آداب و اخلاق – عقاید و افكار...................................................... 19

1 – 10-9- سرگرمیها ،‌جشنها و همگروهی ها.............................................. 20

1 – 10 – 10 – آب و هوا..................................................................... 23

1 – 10 – 11 – رودها.......................................................................... 24

1 – 10 – 12 – پستی و بلندی................................................................. 26

1 – 10 – 13 – زندگی كشاورزی............................................................ 29

1 – 10 – 14 – محصولات كشاورزی....................................................... 29

1 – 10 – 15 – درختان میوه گرمسار (‌باغدار ی)‌......................................... 33

1 – 10 – 16 – پوشش گیاهی................................................................. 37

1 – 10 – 17 – حیوانات وحشی.............................................................. 38

1 – 10 – 18 – زندگی دامپروری............................................................ 38

1 – 10 – 19 – صنایع دستی.................................................................. 40

فصل دوم : ادبیات پژوهش

مقدمه................................................................................................ 43

2 – 1 – تعریف بازی از دیدگاه صاحب نظران............................................. 44

2 – 2 – بازیهای كهن........................................................................... 45

2 – 3- بازیهای ایرانی........................................................................... 46

2 – 4 – طبقه بندی بازیهای سنتی............................................................. 48

2 – 5 – برخی ویژگی های بازیهای سنتی................................................... 50

2 – 6 – انواع بازی.............................................................................. 53

2 – 7 – ریشه های بازیهای كودكانه.......................................................... 55

2 – 7 – 1 – عناصر بنیادین زندگی به ویژه خاك و آب................................... 55

2 – 7 – 2 – پدیده های طبیعی................................................................ 57

2 – 7 – 3 – پیوند انسان  با جانوران......................................................... 57

2 – 7 – 4 – كار گروهی....................................................................... 58

2 – 7 – 5 – آیین های اسطوره ای و جادویی............................................... 59

2 – 7 – 6 – سنت ها و آیین های ملی و دینی و اجتماعی كه ریشه های چندگانه دارند 61

2 – 7 – 7 – جنگ ها و تمرین های جنگی از بن مایه های مهم در تقلید بازی كودكان 62

2 – 7 – 8 – حركت و كنش های بدنی....................................................... 63

2 – 7 – 9 – بازیهایی كه ریشه در اصل لذت جویی دارند................................ 64

2 – 7 – 10 – زبان و  نیاز به پیوند اجتماعی.............................................. 67

فصل سوم : دیدگاه صاحب نظران در زمینه بازی

مقدمه................................................................................................ 71

3 – 1 – نظریات پیشوایان و بزرگان اسلامی................................................ 72

3 – 2 – نظریه های دانشمندان................................................................. 74

3 – 2 – 1 – نظریه كارایی یا انرژی اضافی................................................ 74

3 – 2 – 2 – نظریه استراحت یا رفع خستگی .............................................. 74

3 – 2 – 3 – نظریه اجمال فعالیت های اجدادی............................................. 75

3 – 2 – 4 – نظریه پیش تمرین............................................................... 75

3 – 2 – 5 – نظریه پویای دوران كودكی.................................................... 76

3 – 2 – 6 – نظریه پیاژه....................................................................... 76

3 – 2 – 7 – نظریه تصفیه و پالایش......................................................... 78

3 – 2 – 8  -نظریه اجتماعی شدن............................................................. 78

3 – 2- 9 – نظریه تكوین شخصیت........................................................... 79

فصل چهارم : چارچوب نظری

مقدمه................................................................................................ 81

4 – 1 – كاركرد.................................................................................. 82

4 – 2 – مكتب كاركردگرایی................................................................... 82

4 – 3- كاركرد اجتماعی بازی ها.............................................................. 84

4 – 4 – بازی و فرایند جامعه پذیری.......................................................... 86

4 – 5 – كاركرد جسمی و ذهنی بازی ها..................................................... 89

4 – 6 – كاركرد بازی در رشد عاطفی........................................................ 90

4 – 7 – مكتب اشارعه گرایی.................................................................. 90

4 – 8 – مكاتب اشاعه گرا...................................................................... 91

4 – 8 – 1 – مكتب اشاعه آلمان............................................................... 91

4 – 8 – 2 – مكتب اشاعه انگلیس............................................................ 91

4 – 8 – 3 – مكتب  اشاعه آمریكا............................................................ 91

4 – 8 – 4 – نقطه محوری نظریه اشاعه گرایی............................................ 92

فصل پنجم : یافته های تحقیق

مقدمه :.............................................................................................. 94

5 – 1 – مراحل بازی های سنتی.............................................................. 95

5 – 2 – نحوه یارگیری.......................................................................... 96

5 – 3- بازیهای پیش دبستانی................................................................... 97

1 – زنگوله پا..................................................................................... 97

2 – دالی بازی..................................................................................... 98

3 – دسی دسی..................................................................................... 98

4 – اتل متل توتوله............................................................................... 98

5 – عروسك بازی................................................................................ 99

6 – كلاغ پر...................................................................................... 100

7 – لیلی لیلی حوضك........................................................................... 100

8 – سایه بازی.................................................................................... 101

5 – 4 – بازیها و سرگرمی هایی كه در دوران دبستان مرسوم می باشد ............... 101

1 – قایم باشك..................................................................................... 101

2 – هفت سنگ بالا.............................................................................. 102

3 – بازی چال گردو............................................................................. 103

4 – گل بازی یا خاك بازی..................................................................... 104

5 – بازی جور كن............................................................................... 104

6 – نخ بازی...................................................................................... 105

7 – بازی كله شیطان............................................................................ 106

8 – بادبادك بازی................................................................................. 106

9 – فرفروك بازی............................................................................... 107

10 – شمشیر بازی.............................................................................. 107

11 – الك دلك..................................................................................... 107

12 – بازی لپ پره.............................................................................. 109

13 – چارقد بازی................................................................................ 109

14 – آسیا به چرخ............................................................................... 110

15 – بالابلندی.................................................................................... 111

16 – بازی گرگ آمده گله ببره................................................................ 111

17- بازی اوستا بدو.............................................................................. 112

18 – بازی سك سك............................................................................. 112

19 – بازی جفتك چاركش...................................................................... 112

5 – 5 – بازی های نوجوانی و جوانی....................................................... 113

1 – بازی وسطی................................................................................. 113

2 – كشتی یا زورآزمایی........................................................................ 114

3 – طناب كشی.................................................................................. 114

4 – ملق بازی.................................................................................... 115

5 – قلاب سنگ بازی........................................................................... 115

6 – بازی عروس و داماد....................................................................... 116

7 – سوار سوار یا پیاده سوار.................................................................. 116

8 – آقاج توپی.................................................................................... 117

9 – اسب سواری................................................................................. 117

10 – تیراندازی.................................................................................. 118

11 – او بازی.................................................................................... 118

5 – 6 – بازیهای عمومی : مخصوص تمام شرایط سنی ( بازیهای فكری )،‌به استثناء كودكان  119

5 – 7 – تحلیل كلی............................................................................. 121

5 – 8 – نتیجه گیری............................................................................ 122

پیوست............................................................................................. 126

فهرست مصاحبه شوندگان...................................................................... 127

منابع................................................................................................ 132