مقاله گیاهشناسی، مورفولوژی گیاهی

مقاله تحقیقاتی گیاهشناسی بررسی مورفولوژی گیاهی

مباحث این مقاله به طور اجمالی به بررسی مورفولوژی اندام های گیاهی، مورفولوژی ریشه، مورفولوژی ساقه، مورفولوژی برگ، مورفولوژی گل ها، مورفولوژی میوه ها، اختصاص دارد که برای دانشجویان زراعت و اصلاح نباتات کاربرد دارد.

بخشهایی از متن مقاله

مورفولوژی اندام های گیاهی Plant morphology

مطالعه شکل و ساختار یک موجود زنده یا قسمت های مختلف آن با تأکیدی ویژه بر اشکال خارجی آن را مورفولوژی یا ریخت شناسی گویند. مورفولوژی اساس رده بندی گیاهی است.

گیاهان دانه دار (Spermatophytes) به طور کلی دارای اندام های رویشی شامل ریشه، ساقه، برگ و اندام های زایشی شامل گل و سایر اجزای وابسته، میوه و دانه می باشند.

مورفولوژی ریشه

اولین عضوی که از دانه می روید، ریشه چه (Radicle) است که از طویل شدن آن محور زیر لپه (Hypocotyl) به وجود می آید. ریشه چه منشاء ریشه اولیه (Primary root) است که به زودی منشعب شده و ریشه های ثانویه (Secondary roots) را به وجود می آورد. در دو لپه ها ریشه از نوع ریشه راست (Tap root) است و ریشه های اولیه بزرگتر از ریشه های ثانوی بوده و ریشه اصلی نامیده می شوند. ریشه های ثانوی کوچک در این گیاهان را ریشک یا ریشه فرعی (Rootlet) می نامند. در برخی از دو لپه ها و تقریبا همه تک لپه ها از نظر اندازه تفاوتی بین ریشه اولیه و ثانویه دیده نمی شود. این ریشه ها را ریشه افشان (Fibrous root) می نامند. ریشه هایی که از رشد ریشه چه به وجود نمی آیند و منشاء آنها سایر اندام های گیاه مثل ساقه و برگ و حتی گل می باشد را ریشه های جانبی یا نابجا (Adventitious roots) می نامند. برای مثال می توان به ریشه های تکیه گاهی (Prop roots) در ذرت اشاره کرد که معمولا از محل پایین ترین گره ساقه منشاء می گیرند.

مورفولوژی گل ها

گل مهمترین و حیاتی ترین اندام گیاه است، چرا که بقای نسل گیاه به استعداد و چگونگی تولید گل بستگی دارد. گل عضوی ضروری برای تولید دانه و میوه بوده و در شناسایی گیاهان نیز کاربرد فراوانی دارد. گلها تنوع فوق العاده ای دارند، ضمن اینکه گل تنها اندام غیرقابل تغییر در گیاه بوده و از این رو مبنای طبقه بندی گیاهی و شناسایی آنهاست. از نظر اندازه، گلها ممکن است از چند صدم میلیمتر (که با چشم دیده نمی شود) تا قطر 1 متر باشد. گیاهان از نظر گلدهی به دو گروه گیاهان مونوکارپیک (Monocarpic) (در طول دوره زندگیشان فقط یک بار گل و میوه می دهند) و پلی کارپیک (Polycarpic) (که در طول دوره زندگیشان چند بار گل می دهند مثل گیاهان دائمی) تقسیم می شوند. گیاهان از نظر زمان تکمیل شدن سیکل زندگی به سه دسته یک ساله (که در پایان سال اول گل می دهند و پس از آن زندگیشان خاتمه می یابد) و دو ساله (که در سال اول رشد رویشی داشته و سال دوم گل می دهند) و چند ساله یا دائمی که عمر چند ساله دارند، تقسیم بندی می شوند. ...